Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ những điều kiện sau đây:

1) Người tham gia giao dịch có năng lực hành vi dân sự.

2) Mục đích và nội dung của giao dịch không trái pháp luật hoặc đạo đức xã hội.

3) Người tham gia giao dịch hoàn toàn tự nguyện, tức là không bị nhầm lẫn, lừa dối, đe dọa hoặc không nhận thức được hành vi của mình.

4) Hình thức của giao dịch phù hợp với quy định của pháp luật.

Nguồn: Luật dân sự

Số tiền mà nhà nước trong mỗi vụ án dân sự được thu nhằm bù đắp chi phí của nhà nước và giáo dục công dân tự nguyện chấp hành pháp luật, hòa giải với nhau để tránh những việc phải đưa ra tòa án xét xử. 

a) Án không có giá ngạch.

Ví dụ: li hôn không có tranh chấp về tài sản; yêu cầu xác định cha, mẹ cho con; xác định người mất tích, người đã chết,…

b) Án có giá ngạch: theo giá trị tài sản tranh chấp.

 Những người được miễn án phí:

a) Người yêu cầu cấp dưỡng, xin xác định cha, mẹ cho con chưa thành viên ngoài giá thú.

b) Người đòi bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ.

c) Người khiếu nại về danh sách cử tri. Viện kiểm sát khởi tố, tổ chức xã hội khởi kiện vì lợi ích chung, không phải chịu án phí. Người có khó khăn về kinh tế được Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, cơ quan, tổ chức xã hội chứng nhận thì có thể được toà án cho miễn nộp một phần hoặc toàn bộ số tiền tạm ứng án phí và có thể được tòa án cho miễn một phần hoặc toàn bộ án phí. Khi xét xử sơ thẩm, tòa án quyết định người phải chịu án phí theo nguyên tắc “các đương sự đều phải chịu án phí sơ thẩm đối với yêu cầu của họ không được chấp nhận”.

Riêng đối với vụ án li hôn thì nguyên đơn phải chịu án phí, không phụ thuộc vào tòa án có chấp nhận yêu cầu của họ hay không.

Đương sự kháng cáo án sơ thẩm phải nộp tạm ứng án phí phúc thẩm. Họ phải chịu án phí phúc thẩm nếu tòa án phúc thẩm y án sơ thẩm nhưng sẽ được trả lại tiền tạm ứng án phí phúc thẩm nếu tòa án phúc thẩm sửa hoặc hủy án sơ thẩm.

Nguồn: Pháp lệnh án phí, lệ phí tòa án 2009

Là bản án, quyết định về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động, quyết định về tài sản trong bản án, quyết định hình sự, hành chính của Toà án nước ngoài và bản án, quyết định khác của Toà án nước ngoài mà theo pháp luật của Việt Nam được coi là bản án, quyết định dân sự.

Nguồn: Bộ luật tố tụng dân sự 2004

Việc những cá nhân hay pháp nhân làm đơn gửi đến các Tòa án dân sự yêu cầu xét xử để bảo vệ các quyền, quyền lợi dân sự của cá nhân hay của pháp nhân, hay của tập thể, của nhà nước mà họ cho là bị xâm phạm.

Bên kiện dân sự - nguyên đơn dân sự có thể đòi bên bị kiện - bị đơn dân sự phải thi hành, nếu chưa thi hành hoặc phải tiếp tục thi hành, nếu đã thi hành một phần các nghĩa vụ dân sự theo hợp đồng dân sự như thanh toán tiền, trả nợ, giao tài sản... hoặc yêu cầu Tòa án thừa nhận một sự kiện pháp lý nhất định như: công nhận mất tích, chết... nhằm mục đích thay đổi hoặc đình chỉ những quan hệ pháp luật dân sự nhất định.

Việc giao kết hợp đồng dân sự thông qua phương tiện điện tử hoặc các phương tiện khác mà các bên giao kết hợp đồng không có mặt tại cùng một địa điểm để ký kết hợp đồng.

Là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự. Hợp đồng dân sự được xác lập trên nguyên tắc: tự do giao kết hợp đồng, tức là các bên được tự do thỏa thuận về nội dung hợp đồng, nhưng không được trái pháp luật hoặc đạo đức xã hội. Hợp đồng dân sự có thể được xác lập bằng lời nói, bằng văn bản hoặc hành vi cụ thể.

Hợp đồng dân sự là một dạng của giao dịch dân sự.

Theo quy định của pháp luật, mọi chủ thể của luật dân sự đều có thể là các bên trong hợp đồng dân sự.

Hợp đồng dân sự là một trong các căn cứ hợp pháp, phổ biến, thông dụng làm phát sinh các hậu quả pháp lý với các đặc trưng của quan hệ pháp luật dân sự, trong đó, quyền tự định đoạt của các chủ thể tham gia quan hệ được thể hiện đầy đủ nhất.

Nội dung hợp đồng dân sự bao gồm: điều khoản cơ bản, điều khoản thông thường, điều khoản tùy nghi. Điều khoản cơ bản là điều khoản bắt buộc phải có trong hợp đồng dân sự, là điều kiện cần và đủ để hình thành hợp đồng dân sự. Điều khoản thông thường là các điều khoản không buộc các bên phải thỏa thuận, vì đã có quy định sẵn trong các văn bản pháp luật, nếu các bên ko thỏa thuận thì sẽ áp dụng theo các quy định của pháp luật hoặc tập quán. Điều khoản tùy nghi là điều khoản do các bên thỏa thuận. Việc giao kết hợp đồng dân sự phải tuân thủ các quy định của các văn bản pháp luật liên quan.

Nguồn: Bộ luật dân sự

Việc mà theo quy định của pháp luật, một hoặc nhiều chủ thể (gọi là người có nghĩa vụ) phải làm hoặc không được làm vì lợi ích của một hoặc nhiều chủ thể khác (gọi là người có quyền).

Nghĩa vụ dân sự phát sinh từ hợp đồng dân sự, hành vi dân sự đơn phương, việc chiếm hữu, sử dụng tài sản, được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật, việc gây thiệt hại do hành vi trái pháp luật, thực hiện công việc không có ủy quyền và từ các căn cứ khác do luật định.

Là việc mà theo quy định của pháp luật thì một hoặc nhiều chủ thể phải làm một công việc hoặc không được làm một công việc vì lợi ích của một hoặc nhiều chủ thể khác (gọi là người có quyền). Người có nghĩa vụ có thể chuyển giao nghĩa vụ cho người khác, nếu được người có quyền đồng ý, trừ trường hợp nghĩa vụ gắn liền với nhân thân của người có nghĩa vụ hoặc pháp luật quy định không được chuyển giao nghĩa vụ.

Nguồn: Bộ luật dân sự

Người đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền nhằm thực hiện quyền, nghĩa vụ của người được thi hành án, người phải thi hành án, người có quyền, nghĩa vụ liên quan đến việc thi hành án.

Những tranh chấp về quyền, quyền lợi và nghĩa vụ hợp pháp của các chủ thể trong quan hệ pháp luật dân sự như tranh chấp trong việc ký kết, thi hành và thanh toán các hợp đồng mua bán, đầu tư, chuyển giao công nghệ, vận chuyển, bảo hiểm… hoặc trong việc thực hiện các quyền về nhân thân có gắn liền với quan hệ tài sản như quyền tác giả, phát minh, sáng chế, trong ly hôn, thừa kế...

Là giao dịch dân sự vi phạm các quy định của pháp luật nhưng giao dịch chỉ mất hiệu lực khi Tòa án tuyên bố theo yêu cầu của bên có quyền và lợi ích liên quan.

Nguồn: Bộ luật dân sự 2005

Là giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật, nội dung trái pháp luật, đạo đức xã hội.

Nguồn: Bộ luật dân sự 2005

Là giao dịch dân sự không có hiệu lực do không có một trong những điều kiện được pháp luật quy định, sau đây:

 a) Người tham gia giao dịch có năng lực hành vi dân sự; 

b) Mục đích và nội dung của giao dịch không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội; 

c) Người tham gia giao dịch hoàn toàn tự nguyện. 

d) Không tuân thủ quy định về hình thức trong trường hợp pháp luật có quy định hình thức giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch.

Giao dịch dân sự vô hiệu có giao dịch dân sự vô hiệu đương nhiên và giao dịch dân sự vô hiệu do Tòa án tuyên bố theo yêu cầu của bên có quyền và lợi ích liên quan.

Giao dịch dân sự vô hiệu một phần khi không ảnh hưởng đến hiệu lực các phần còn lại.

Giao dịch dân sự bị vô hiệu không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các chủ thể, các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền.

Nguồn: Bộ luật dân sự

Là giao dịch dân sự mà các bên có thỏa thuận về điều kiện phát sinh hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự thì khi điều kiện đó xảy ra, giao dịch dân sự phát sinh hoặc hủy bỏ.

Nguồn: Bộ luật dân sự 2005

Nghĩa vụ do nhiều người cùng phải thực hiện và người có quyền có thể yêu cầu bất cứ ai trong số những người có nghĩa vụ phải thực hiện toàn bộ nghĩa vụ. Nghĩa vụ liên đới phát sinh do các bên thỏa thuận hoặc do quy định của pháp luật. 

Là một chế định pháp lý theo đó thì sau khi hết một thời hạn do pháp luật quy định, một chủ thể của pháp luật dân sự được hưởng quyền dân sự, được miễn trừ nghĩa vụ dân sự hoặc mất quyền khởi kiện. Trong Bộ luật dân sự, thời hiệu hưởng quyền dân sự được quy định đối với những trường hợp phát hiện được vật vô chủ hoặc không xác định được ai là chủ sở hữu, vật do người khác đánh rơi hoặc bỏ quên, gia súc bị thất lạc, vật nuôi dưới nước, v.v

Ví dụ: Đối với vật vô chủ hoặc vật không xác định được ai là chủ sở hữu thì người phát hiện được phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an nơi gần nhất để thông báo cho chủ sở hữu nhận lại. Trong trường hợp vật không xác định được ai là chủ sở hữu là động sản thì sau một năm kể từ ngày thông báo công khai, mà vẫn không xác định được ai là chủ sở hữu thì động sản đó thuộc sở hữu của người phát hiện; nếu vật là bất động sản thì sau một năm kể từ ngày thông báo công khai, mà vẫn chưa xác định được ai là chủ sở hữu, thì bất động sản đó thuộc nhà nước người phát hiện được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật.

Bộ luật dân sự Việt Nam chưa quy định cụ thể những thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự. Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự đã được nhiều nước quy định...

Ví dụ: Trong pháp luật dân sự của Pháp thì đối với những món nợ ngắn hạn, tùy trường hợp, pháp luật quy định thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự là một hoặc hai năm, tức là hết thời hạn này mà chủ nợ không đòi nợ thì coi là từ bỏ món nợ và người mắc nợ được miễn trừ nghĩa vụ trả nợ.

Bộ luật dân sự Việt Nam cũng chưa quy định đầy đủ về thời hiệu khởi kiện đối với các loại việc dân sự nói chung nhưng riêng Điều 648 có quy định thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế là 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế. Khi hết thời hạn này thì các bên không có quyền khởi kiện nữa.

Nghĩa vụ tố tụng của đương sự, cá nhân, cơ quan nhà nước, tổ chức phải xuất trình cho Tòa án các chứng cứ. Nghĩa vụ cung cấp chứng cứ là một nội dung của nghĩa vụ chứng minh.

Xem thêm: Bộ luật tố tụng dân sự

Nghĩa vụ tố tụng của đương sự, đại diện của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, cơ quan, tổ chức khởi kiện và Tòa án trong việc làm rõ các tình tiết của vụ việc dân sự.

Xem thêm: Bộ luật tố tụng dân sự

Khả năng của chủ thể do pháp luật quy định, bằng hành vi và theo ý chí của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự. Năng lực hành vi dân sự của chủ thể bao gồm khả năng bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền dân sự và thực hiện nghĩa vụ dân sự cụ thể; khả năng tự chịu trách nhiệm bằng tài sản về hành vi của mình, bao gồm cả hành vi hợp pháp và hành vi bất hợp pháp.

Nguồn: Bộ luật dân sự

Tình trạng chủ thể quan hệ pháp luật dân sự không thể tự mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự.

Người nghiện ma túy hoặc nghiện các chất kích thích khác dẫn đến phá tán tài sản của gia đình, thì theo yêu cầu của người có quyền và lợi ích liên quan, cơ quan hoặc tổ chức hữu quan, Tòa án có thể ra quyết định tuyên bố là người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.

Mọi giao dịch dân sự có liên quan đến tài sản của người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự đều phải thông qua người đại diện do Tòa án quyết định, trừ các giao dịch nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày.

Nguồn: Bộ luật dân sự

Khả năng của người nước ngoài do pháp luật quy định, bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền và nghĩa vụ dân sự. Ngoại trừ hệ thống pháp luật Ănglô - xắcxông (Common Law) áp dụng luật nơi cư trú (Lex domicili), pháp luật của nhiều nước đều áp dụng pháp luật của nước mà người nước ngoài là công dân để xác định năng lực hành vi dân sự của người nước ngoài.